Rechtsgebied

Bewijsbeslag en voorlopige bewijslevering

Het veiligstellen en verkrijgen van bewijs is vaak doorslaggevend voor het succes van een juridische procedure.

Het veiligstellen en verkrijgen van bewijs is vaak doorslaggevend voor het succes van een juridische procedure. Met de inwerkingtreding van de Wet vereenvoudiging en modernisering bewijsrecht per 1 januari 2025 wordt het civiele bewijsrecht ingrijpend gemoderniseerd. Deze nieuwe wetgeving brengt belangrijke verbeteringen die de rechtspraktijk efficiënter en toegankelijker maken. Bij Guldemond Advocaten zijn we volledig voorbereid op deze veranderingen en adviseren we u graag over de uitgebreide mogelijkheden onder het nieuwe recht.

Kernpunten van de nieuwe wetgeving

De wetswijziging introduceert vier belangrijke vernieuwingen die het proces van bewijsvergaring aanzienlijk beïnvloeden. Ten eerste wordt het mogelijk om verschillende bewijsverrichtingen in één verzoek te combineren. Waar voorheen aparte procedures nodig waren voor bijvoorbeeld een getuigenverhoor en een deskundigenbericht, kunnen deze nu in één verzoek worden samengebracht. Dit leidt tot aanzienlijke tijds- en kostenbesparing en maakt het proces efficiënter.

Daarnaast wordt het recht op inzage in documenten expliciet vastgelegd en verduidelijkt. De wet codificeert de voorwaarden waaronder partijen recht hebben op inzage in documenten die zich bij de wederpartij of bij derden bevinden. Dit schept meer rechtszekerheid en maakt het eenvoudiger om relevante documenten boven tafel te krijgen, wat essentieel kan zijn voor uw zaak.

Een andere belangrijke verandering is dat de mogelijkheid tot het leggen van bewijsbeslag, voorheen voornamelijk gebaseerd op jurisprudentie, nu een expliciete wettelijke basis krijgt. Dit versterkt de positie van partijen die vrezen dat belangrijk bewijsmateriaal verloren kan gaan of wordt gemanipuleerd. Met deze wettelijke verankering wordt bewijsbeslag een krachtig instrument in het civiele procesrecht.

Tot slot benadrukt en versterkt de wet de actieve rol van de rechter bij bewijskwesties. De rechter krijgt meer mogelijkheden om met partijen in gesprek te gaan over de feiten en de bewijslevering. Dit bevordert een efficiëntere en meer gerichte procesvoering, waarbij de rechter kan sturen op de benodigde informatie om tot een rechtvaardig oordeel te komen.

Overgangsrecht

Voor lopende procedures is het overgangsrecht van belang. De nieuwe wet geldt voor alle procedures die na 1 januari 2025 worden gestart, evenals voor hoger beroepsprocedures die na deze datum aanvangen en vervolgprocedures in lopende zaken na deze datum. Procedures die vóór 1 januari 2025 zijn gestart, worden volgens het huidige recht afgewikkeld. Het is daarom belangrijk om tijdig te anticiperen op de wijzigingen als u overweegt een procedure te starten of als uw zaak doorloopt in het nieuwe jaar.

Bewijsbeslag: veiligstellen van cruciaal bewijsmateriaal

Bewijsbeslag is een krachtig instrument om relevant bewijsmateriaal veilig te stellen voordat dit kan verdwijnen of wordt gemanipuleerd. Onder de nieuwe wet krijgt deze praktijk, die zich voorheen in de rechtspraak heeft ontwikkeld, een stevige wettelijke basis. Dit biedt meer duidelijkheid en zekerheid voor partijen die bewijs willen veiligstellen.

Het bewijsbeslag kan worden gelegd op een breed scala aan materialen, zoals fysieke documenten en administratie, digitale gegevensdragers, e-mailboxen en servers, cloudopslag en online accounts, bedrijfsmiddelen en producten, en elektronische apparatuur. Deze brede reikwijdte maakt het mogelijk om alle relevante informatie te waarborgen, ongeacht de vorm waarin deze zich bevindt.

Voor het leggen van bewijsbeslag moet aan verschillende voorwaarden worden voldaan. Er moet sprake zijn van een spoedeisend belang; er moet een gegronde vrees bestaan dat het bewijsmateriaal verloren gaat, wordt verborgen of gemanipuleerd. Daarnaast moet het te beslaan materiaal concreet en specifiek worden omschreven. Een algemeen geformuleerd verzoek is onvoldoende. Ten slotte moet u aantonen dat u een rechtmatig belang heeft bij het veiligstellen van het bewijs, gerelateerd aan een (potentiële) rechtsprocedure.

De gerechtsdeurwaarder speelt een centrale rol bij het uitvoeren van het bewijsbeslag. Na het verkrijgen van verlof van de voorzieningenrechter legt de deurwaarder het beslag op de aangegeven locaties. Bij digitaal bewijsbeslag werkt de deurwaarder samen met forensisch IT-specialisten om gegevens veilig te stellen. De deurwaarder zorgt voor de integriteit van het bewijsmateriaal en beheert het tot aan de procedure.

Digitaal bewijsbeslag: uitdagingen en oplossingen

In de moderne wereld is veel bewijsmateriaal digitaal. Het veiligstellen hiervan brengt specifieke uitdagingen met zich mee die om expertise en zorgvuldigheid vragen. De inzet van forensisch IT-specialisten is cruciaal voor het veilig en betrouwbaar kopiëren van digitale gegevens. Vooraf moeten zoektermen en methodes worden bepaald om gericht te zoeken en privacyrisico’s te beperken. Het is essentieel om de data-integriteit te waarborgen en te voorkomen dat gegevens beschadigd raken tijdens het proces.

Privacy en gegevensbescherming zijn belangrijke aandachtspunten. Er moet rekening worden gehouden met de privacy van betrokkenen, conform de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Informatie die onder geheimhouding valt, zoals correspondentie met advocaten, moet worden afgeschermd. De praktische uitvoering omvat onder meer het maken van exacte kopieën van opslagmedia, het veiligstellen van e-mailservers en cloudopslag, en het maken van forensische kopieën van databases zonder operationele systemen te verstoren.

Inzagerecht: toegang tot relevante documenten

Het inzagerecht is een essentieel instrument om toegang te krijgen tot relevante documenten die zich bij de wederpartij of derden bevinden. De nieuwe wet verduidelijkt en versterkt dit recht, waardoor het eenvoudiger wordt om de benodigde informatie te verkrijgen.

Om succesvol een beroep te doen op het inzagerecht, moet u aantonen dat u een concreet en gerechtvaardigd belang heeft bij inzage in de documenten. Het verzoek moet specifiek zijn en gericht op concrete documenten of categorieën van documenten. Vage of algemene verzoeken worden afgewezen om misbruik te voorkomen. Het inzagerecht geldt in het kader van een rechtsbetrekking waarbij u betrokken bent. Dit begrip wordt ruim uitgelegd en omvat ook situaties waarin u een potentiële vordering heeft.

Zelfs als aan deze voorwaarden is voldaan, kan inzage worden geweigerd op grond van gewichtige redenen, zoals bedrijfsgeheimen, privacybelangen of vertrouwelijke informatie. De rechter weegt af of het belang van inzage opweegt tegen de bezwaren en of er minder ingrijpende middelen beschikbaar zijn. Wij helpen u bij het formuleren van een sterk verzoek en het anticiperen op mogelijke tegenargumenten.

Het inzagerecht kan op verschillende momenten in het juridische proces worden ingeroepen. Dit kan voorafgaand aan een procedure, als zelfstandig verzoek om uw bewijspositie te versterken voordat u een procedure start. Ook tijdens een lopende procedure kan het inzagerecht worden ingezet als incident in de hoofdzaak om aanvullende documenten te verkrijgen. In spoedeisende gevallen is het mogelijk om een voorlopige voorziening te vragen via een kort geding.

Voorlopige bewijsverrichtingen: sterk staan in uw zaak

De nieuwe wet versterkt de mogelijkheden voor voorlopige bewijsverrichtingen aanzienlijk. Dit biedt u de kans om uw bewijspositie te versterken en een betere inschatting te maken van uw proceskansen. Met de wetswijziging is het mogelijk om verschillende bewijsmiddelen in één verzoek te combineren, wat leidt tot een efficiëntere procesvoering en kostenbesparing.

Het inzetten van voorlopige bewijsverrichtingen vereist een doordachte strategie. Het kan nuttig zijn om dit te doen voor aanvang van de hoofdzaak, om uw kansen in te schatten en eventueel een schikking te bevorderen. Ook tijdens schikkingsonderhandelingen kunnen voorlopige bewijsverrichtingen dienen als drukmiddel of om duidelijkheid te scheppen. In sommige gevallen is het zinvol om dit parallel aan andere procedures te doen, om informatie te verkrijgen die ook in andere zaken bruikbaar is.

Een voorlopig getuigenverhoor is een krachtig middel om getuigen onder ede te laten verklaren. Dit kan helpen om feiten vast te stellen, uw juridische positie te versterken en te beoordelen of het starten van een procedure zinvol is. Wij begeleiden u bij het selecteren van getuigen, het formuleren van vragen en het voorbereiden van de verhoren.

Bij complexe technische of financiële kwesties kan een voorlopig deskundigenbericht uitsluitsel geven. Een onafhankelijk expert onderzoekt bepaalde aspecten en rapporteert zijn bevindingen. Wij adviseren u over de keuze van de deskundige, de opdrachtformulering en het gebruik van het rapport in uw zaak.

In sommige gevallen is het nuttig dat de rechter ter plaatse de situatie beoordeelt, bijvoorbeeld bij bouwgeschillen, geschillen over de staat van onroerend goed of bij schadegevallen. Wij verzorgen de praktische organisatie van een plaatsopneming en bezichtiging en zorgen dat alle relevante aspecten onder de aandacht worden gebracht.

Lees meer updates

bewijsbeslag
Het nieuwe inzagerecht, dat per 1 januari 2025 in werking is
Met de nieuwe wet wordt bewijsbeslag vanaf 1 januari 2025 breder
opheffen bewijsbeslag
In ons eerdere blog hebben we uitgebreid besproken hoe bewijsbeslag werkt,

Samenwerken met ons?